Karbon bisikletin kullanım ömrü var mı?

Bir karbon bisiklet kadrosu, iki farklı malzemeden oluşan bir matristir; kadroya yapısal gücünü veren karbon lifleri ve bu karbon liflerini birbirine bağlayan epoksi reçine.

Her biri, kadronun yapısal bütünlüğünü belirleyen fiziksel ve kimyasal özelliklere sahiptir. Karbon kadrolar, bozuk yollarda ilerlerken maruz kaldığı esnemeye karşı fazlasıyla dayanıklıdır. Ancak bir karbon kadronun kullanım ömrünü etkileyebilecek birçok faktör bulunur. Peki bu bizi endişelendirmeli mi?

Isı hassasiyeti

Karbon kadrolarda kullanılan karbon lifleri güçlüdür. Ancak bu lifleri bir arada tutan reçine potansiyel olarak zamanla bozulmaya karşı hassastır.

Lightweight’in teknoloji müdürü Thomas Leschik, bu bozulmayı kadronun formunu kaybedebileceği bir faktör olarak yorumluyor: “Karbon fiber kompozitlerde kullanılan reçine ısıya duyarlıdır ve üreticiler bisikletlerin araba içi gibi sıcak ortamlarda tutulmamasını tavsiye eder. Ancak aşırı durumlar haricinde bunun bir sorun olması muhtemel değildir; karbon kadroların formunu kaybetmesi 100 derecenin oldukça üzerinde gerçekleşir ve kadro setleri fabrikadan bir kere çıktıktan sonra bu ısı değerlerine maruz kalması pek mümkün değildir.”

UV Radyasyonu

UV radyasyonu reçinenin bozulmasında bir başka potansiyel faktördür. Ancak karbon malzeme, rutin olarak UV’ye dayanıklı cila ve boya ile cilalanıp boyanır. Modern reçinelerde içsel UV ve sıcaklık direncine sahip olacak şekilde tasarlanır.

Yoğun güneş ışığına uzun süre maruz kalmak, kadro setinin ömrünü kısaltabilir. Focus’un mühendislik başkanı Thomas Trapp: “Çölde her gün binilen ve 12 saat boyunca tam güneşe ve aşırı sıcağa maruz kalan biri ortalama hava koşullarında binilen bir bisiklete göre elbette farklı etkilenecektir. Ancak Avrupa’da bisiklete binen kullanıcılar için bu tür koşullar neyse ki hala mümkün değil.”

Tuzlu su ve Ter

Birleşik Krallık’ta karbon bisiklet kullanıcıları için daha önemli olan özellikle kışın yollara uygulanan tuzlamanın etkisidir. Evde trainer yaparken kadroya damlayan teri de önemsemek gerekir.

Tuz kendi başına karbon fiberin metal parçalarla buluştuğu bölümlere zarar vermese de, tuzlu su bir elektrolit görevi görerek karbon ve metal arasında zamanla metali oksitleyebilen ve aşındırabilen bir elektrik hücresi oluşturur.

Bu karbon bacaklı ve alüminyum şaftlı maşalar için önemli bir sorundur. Upgrade Bikes tam da bu nedenle Racelight maşalarından bazılarını geri çağırmıştı. Şirketin başkanı Mason, bazı maşaları çok kötü durumda gördüklerini ve maşanın kadroya bağlandığı noktadaki koruyucu kaplamanın hasar gördüğünü ve korozyonun şaft borusunun formunu bozduğunu söylüyor.

Tabi ki aynı sorun orta göbek yatakları gibi bir karbon kadro üzerinde kullanılan herhangi bir metal bileşeninde de ortaya çıkabilir. Ancak bunlar yapısal olmadığı için pahalı bir bileşeni değiştirmek dışında daha büyük bir felaketle sonuçlanamazlar.

Ancak çarpışma, düşme gibi daha büyük şoklar ve aşırı sıkılan vidalar karbon malzemeyi çatlatabilir, kırılmasına neden olabilir ve kadro borularının iç kısmındaki hasarlar hemen fark edilmeyebilir. Bu gibi durumların oluşması durumunda yetkin kişiler tarafından gözden geçirilmelidir.

Sonuç

Modern bir karbon kadronun formunun bozulması potansiyeli bulunur ancak düşme, çarpma gibi kazalar dışında günlük bisiklet kullanımıyla malzemenin formunu bozacak şartlara maruz kalmak mümkün değildir.

Yorulma testi neticesinde epoksi reçine kullanılan karbon malzemenin çok uzun bir kullanım ömrü olduğu görülür. Bu nedenle bir bisikletin kullanım ömrü boyunca karbon malzemede herhangi bir bozulma olmaz. Sadece uzun süreli çok güçlü UV maruziyeti epoksi reçineye zarar verebilir. Ancak kendini ispat etmiş markalar malzeme ve boyada son katmana kadar UV koruyucu kullanırlar.

Üzerinde metal parçalar takılı olmayan hiçbir karbon bisiklet yoktur. Uygun fiyatlı modellerin çoğunda alaşım şaft boruları kullanılır. Kadronun metal-karbon fiber bağlantıları iyi korunmadığı, düzgün kapatılmadığı temiz ve kuru tutulmadığı durumlarda özellikle kışın ıslak ve tuzlu yollarda veya evde trainer da kullanmak ter yoluyla metal korozyonu riskini arttırır. Bu nedenle bisikletinizin toplam sağlığı için ona iyi bakmalı ve şüpheli durumlarda titizlikle incelenmesini sağlamalısınız.