Bisiklet Kaskı | Tarihsel Evrimi

Bisiklet kaskının tarihsel evrimi

Bisiklet kaskı, günümüzde bir bisikletçinin vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş olsa da, bu her zaman böyle değildi. 1980'lere kadar pek az bisikletçi kask kullanıyor, kask yerine basit bir kep tercih ediyordu. Ölümcül kazalar, yenilikler ve hız arayışı, kaskın profesyonel ve amatör bisikletçiler arasında giderek daha fazla kabul görmesine neden oldu.

Bisiklet kaskının ortaya çıkışı İkinci Dünya Savaşı sonrası döneme kadar uzanır. O döneme kadar sadece birkaç pist bisikletçisi tarafından kullanılan "sosis" şeklindeki bisiklet kaskı, yol bisikletinde Jean Robic tarafından "Enfer du Nord" (Kuzeyin Cehennemi) olarak bilinen Paris-Roubaix yarışının pave taşlı bölümünde ciddi bir düşüş yaşamasının ardından benimsenmiştir. Bu Paris-Roubaix yarışındaki kaza, onun asla kaskını çıkarmaması gerektiğine ikna etmişti. Öyle ki bu tercih ona "Deri Kafa" (Leather Head) lakabını kazandırdı. 1945'te bisiklet kaskları, dolgulu deri kayışlardan yapılırdı. Pist bisikletçileri mutlaka bu kaskları giyiyor, yol bisikletçileri ise sadece hava veya yol koşulları gerektirdiğinde (yağmur, taşlı yol, cyclo-cross) kask takıyordu. 1980'lerde yenilikler yapılmaya başlandı.

ABD'de bisikletçiler, 1980'lerin ortalarında "sosis" bisiklet kaskını terk ederek, Bell kaskına geçtiler. Full-Face kaskı icat eden Amerikan şirketi, bisiklete de ilgi göstermişti. Teknolojik gelişmeler, genleşmiş poliüretandan yapılmış daha konforlu ve aerodinamik bir kaskın geliştirilmesine olanak sağladı. Buna rağmen, bisikletçiler onlara "basınç tencereleri" demeye devam etti çünkü çok sıcaktılar.

İtalyan Francesco Moser, aerodinamik bir kaskla Meksika'da bir saatlik rekoru ilk kıran bisikletçi oldu. Buna rağmen, kask hala profesyoneller tarafından oybirliğiyle kabul edilmiş değildi. Amerikalı bisikletçiler, Greg Lemond liderliğinde kask ve gözlüklerle yarışlara katılırken, Avrupa takımları daha çekingen davranıyordu.

1991'de UCI (Uluslararası Bisiklet Birliği), tüm profesyonellere güvenlik nedenleriyle kask takmayı zorunlu kılmaya çalıştı. Ancak bu kolay olmadı. Paris-Nice yarışının bir etabında kaskını çıkaran Francis Moreau, diskalifiye edildi ve pelotondaki bisikletçiler, bu kararı protesto etmek için kask takmadan yarışmaya karar verdiler. Aynı yıl, Tour de France pelotonu, yeni kurala karşı greve gitti. Bu protesto karşısında UCI geri adım attı. Öte yandan, diğer Avrupa ülkelerinde kask takma zorunluluğuna devam edildi. 1996'da Jacky Durand'a ceza verildi. Bisikletçi, Charleroi-Liège Turu'nun bir etabında kaskını çıkardı ve ona karşı yaptırım uygulandı.

2003'te Kazak bisikletçi Andrei Kivilev'in bir düşüş sonrası ölümü, UCI'nin tereddütlerine son verdi. Tıbbi rapor açıktı. Eğer bisikletçi kask takıyor olsaydı, kafatası yaralanmaları daha az dramatik olacaktı. Yirmi yıllık profesyonel bisikletçilik tarihindeki sekizinci ölümcül kaza, bardağı taşırmıştı. 2003'te UCI, Tour de France'da kask takmayı zorunlu hale getirdi (son tırmanışlar hariç tutulmuştu). 2005'te, bu son istisna da kesin olarak ortadan kaldırıldı ve pro-pelotonda kask kullanımı tamamen zorunlu oldu. (Kaynak: overade.com)

Günümüzde en iyi bisiklet kaskı

Profesyonel bisikletçiler her zaman önce yarışı kazanmak ister. Pro-pelotonda herhangi bir spor organizasyonu için ağır yaralanma sayılacak tehlikeli düşüşler hatta ölümcül vakalarda bile yarışçıların ayağa kalkıp bisiklete binme ve yarışa devam etme içgüdüsünün ne kadar baskın geldiğini görmüş olabilirsiniz. Mesela Fransız bisikletçi Bernard Hinault, 1985 Tour de France'ın 14. etabında, Saint-Étienne'den Aurillac'a kadar olan 228 km'lik bir etapta ciddi bir kaza geçirmiş, kazada burnu kırılmış olmasına rağmen, etabı tamamlamayı başarmıştı. Hinault bu yarışı kazanarak beşinci ve son Tour de France zaferini elde etmişti.

Bu tarz bir adanmışlığın sonucu yarışçıların kaskın sağladığı güvenlik tedbirlerinden ziyade sunduğu performans avantajlarına odaklanmaları olağan bir sonuç olarak kabul edilebilir. Böylece bisiklet kaskı üreticileri kaskın sağladığı güvenlik kadar, performansı en çok arttıran ve en fazla konforu sunan kaskı üretmek için yoğun ar-ge faaliyetlerine başladılar.

• Havalandırma Kanalları: İlk bisiklet kaskları genellikle kapalı yapıda ve yetersiz havalandırmaya sahipti. Özellikle 1980'lerin Bell kaskları gibi ilk modeller, içeride sıcaklık birikmesine neden olabilecek şekilde tasarlanmıştı. Ancak, 1990'lar ve 2000'ler boyunca, havalandırma kanallarının sayısı ve etkinliği arttı. Bu sayede bisikletçiler, yüksek sıcaklıklarda bile kafalarını serin tutabiliyorlar.

• Aerodinamik Özellikler: Bisiklet kasklarının aerodinamik tasarımı, son on yılda özellikle dikkat çekmeye başladı. İtalyan bisikletçi Francesco Moser'ın saate karşı dünya rekoru denemesi gibi örnekler, aerodinamik kask tasarımının önemini gösterdi. Bugün, hafif ve aerodinamik kasklar, yüksek hızlarda bile hava direncini minimuma indiriyor.

• Koruma Teknolojileri: İlk deri kasklar basit bir koruma sağlarken, modern kasklar artık çok daha yüksek güvenlik standartlarına sahip. Polikarbonat kabuklar ve genişletilmiş polistiren köpük, çarpma enerjisini etkili bir şekilde dağıtıyor. Son yıllarda, MIPS (Multi-directional Impact Protection System) gibi yeni koruma teknolojileri, yanal ve döndürme etkilerine karşı daha iyi koruma sağlıyor. MIPS, kaskın içine yerleştirilmiş bir plastik katmanı aracılığıyla çalışır. Bu katman, kafa ile kask kabuğu arasında küçük bir hareket alanı yaratır, böylece yanal veya döndürme çarpmalarında enerjinin bir kısmı katman tarafından emilir. Bu sayede, beyne giden çarpma kuvveti azalır ve olası yaralanmaların şiddeti minimize edilir.

Giant Türkiye'nin bisiklet kaskı seçimi

Giant Bicycles Türkiye olarak bisiklet kaskı kullanımını önemsiyoruz. Bunun için tasarımı, işlevselliği ve koruma özellikleri bakımından güven duyduğumuz markalarla da çalışıyoruz. Şimdi bu markalara kısaca değinelim;